Efekty wirowania gigantycznych czarnych dziur

Rob. M

Supermasywne czarne dziury w centrum większości galaktyk mogą wirować z niewyobrażalnie dużą prędkością, bliską granicy dopuszczalnej przez teorię względności Alberta Einsteina. Dane bazują na obserwacjach dziewięciu gigantycznych rozmiarów galaktyk przez teleskop kosmiczny Chandra. Astronomowie zaprezentowali wyniki na spotkaniu American Astronomical Society w Austin w stanie Texas. Sugerują iż te gigantyczne grawitacyjne studnie w ciągu około 24 naszych ziemskich godzin wykonują jeden pełny obrót wokół własnej osi. Może na pierwszy rzut oka nie wygląda to zbyt zachwycająco, komentuje Rodrigo Nemmen, lecz dla obiektów o takich rozmiarach jest to niewiarygodna prędkość.

Obroty czarnych dziur zawierają klucz do wielu zagadek astrofizyki. Dzięki analizie zebranych danych będziemy mogli dowiedzieć się więcej na temat powstawania, wzrastania czarnych dziur, oraz sposobu w jaki odbywa się niezwykłe zjawisko wystrzeliwania z nich dżetów energii.

Odpowiednio szybko obracająca się czarna dziura powoduje rotacje samej przestrzeni. Ten efekt, połączony z przyciąganą do niej materią może skutkować wytworzeniem pola magnetycznego, mogącego spowodować dosłownie wystrzelenie potężnego strumienia materii. Kilkanaście dni temu naukowcy zarejestrowali takie właśnie zjawisko. Energia towarzysząca temu fenomenowi jest około 50 razy większą od ilość energii wypromieniowywanej przez nasze Słońce w ciągu całego roku.

Dziewięć z obserwowanych czarnych dziur obraca się z prędkością pomiędzy 90 do prawie 100 procent największej dopuszczalnej teoretycznie prędkości, z jaką porusza się światło - 300 tysięcy kilometrów na sekundę.