Czy Alfa Centauri ma planetę nadającą się do życia?

Rob. M

Alfa Centauri to system trzech gwiazd znajdujących się najbliżej Słońca. Symulacje przeprowadzone przez amerykańskich astronomów wskazują, że nic nie stoi na przeszkodzie aby istniała tam planeta podobna do Ziemi.

Nazwa Alfa Centauri występuje w filmach i literaturze science-fiction, a nawet była tytułem gry komputerowej (inna nazwa to Toliman). Nic w tym dziwnego, gdyż jest to najbliższa Słońcu gwiazda, a w zasadzie układ trzech gwiazd. Dystans - Alfa Centauri wynosi zaledwie nieco ponad 4 lata świetlne. Na kosmiczne odległości to niewiele, średnica wielkiego skupiska gwiazd zwanego Naszą Galaktyką to sto tysięcy lat świetlnych.

Dwa składniki układu Alfa Centauri, oznaczone literami A i B, obiegają się w ciągu około 80 lat. Trzeci składnik, Proxima Centauri, jest dalej i obiega składniki A i B w czasie rzędu miliona lat. Z całej trójki najbliżej Ziemi jest Proxima. Alfa Centauri jest bardzo jasną gwiazdą, niestety niewidoczną w Polsce.

Astronomowie z amerykańskiego uniwersytetu UC Santa Cruz przeprowadzili komputerowe symulacje możliwości formowania się planet w układzie Alfa Centauri. Wynika z nich, że planety podobne do Ziemi i położone w odpowiedniej, przyjaznej dla życia odległości od gwiazdy, mają szanse powstać w pobliżu Alfa Centauri B. Rezultaty badań zostały przyjęte do druku w naukowym czasopiśmie "Astrophysical Journal". Głównym autorem artykułu jest doktorantka Javiera Guedes.

Profesor Gregory Laughlin z UCSC uważa, że do wykrycia planety wystarczy 5 lat obserwacji dedykowanym teleskopem. Jako technikę obserwacji proponuje dobrze znaną metodę pomiarów prędkości radialnych, którą wykryto większość z ponad 200 znanych planet pozasłonecznych.

Gdy obok gwiazdy jest planeta, jej grawitacja powoduje, że gwiazda troszeczkę się do nas przybliża i oddala, a wszystko to dzieje się periodycznie z pewnym okresem, zgodnie z ruchem gwiazdy i planety wokół wspólnego środka masy. Im mniejsza planeta, tym mniejsze ruchy gwiazdy, dlatego większość znanych do tej pory planet pozasłonecznych ma bardzo duże masy, są kilka razy masywniejsze niż Jowisz, największa planeta Układu Słonecznego.

Poszukiwania potencjalnych planet w układzie Alfa Centauri już rozpoczęto. Debra Fischer z San Francisco State University prowadzi kampanię obserwacyjną gwiazdy przy pomocy 1,5-metrowego teleskopu w obserwatorium Cerro Tololo Inter-American Observatory w Chile.